Nawet najlepsze migomaty elektrodowe do niczego się nam nie przydadzą, jeśli nie zadbamy o odpowiedni osprzęt. Takie elementy jak uchwyt spawalniczy czy przewody muszą być w dobrym stanie, inaczej będziemy mieć problemy z uzyskaniem odpowiedniej temperatury spawania czy utrzymaniem stabilnego łuku. Spawarki MIG MAG potrzebują jeszcze drutu spawalniczego, spawarka MMA elektrod otulonych, a urządzenia TIG – elektrod nietopliwych. W tym artykule zajmiemy się doborem tych ostatnich. Mimo że spawarki TIG umożliwiają bowiem precyzyjną pracę, to właśnie odpowiednia elektroda warunkuje skuteczne spawanie poszczególnych powierzchni – stali, miedzi czy aluminium. Jakie opcje mamy zatem do wyboru?
Elektrody nietopliwe – podstawowe informacje
Elektrody nietopliwe używane do spawania metodą TIG są znane również jako elektrody wolframowe. To właśnie ten pierwiastek z grupy metali przejściowych jest bowiem ich podstawowym tworzywem. Ten surowiec został wybrany ze względu na swoje właściwości. Bardzo dobrze przewodzi nowiem ciepło oraz prąd, posiadając przy tym wysoką, sięgającą 3600 stopni Celsjusza temperaturę topnienia.
Dzięki takim cechom elektrody na bazie wolframu nie topią się w czasie pracy. Wraz ze spawaniem ich cząsteczki mogą jednak parować, co po pewnym okresie spowoduje ubytki w elektrodzie. Do spawania z ich użyciem konieczna jest również osłona z gazów obojętnych, które pomagają w utrzymaniu łuku elektrycznego. Najczęściej służy do tego argon, czasami argon z dodatkiem helu – w takich samych warunkach pracuje migomat spawalniczy, operujący w trybie MIG. Poszczególne elektrody nietopliwe różnią się także średnicą, która powinna być dostosowana do grubości spawanego materiału. Najpopularniejsze są elektrody o średnicy od 1 do 4 milimetrów.
Najważniejsze rodzaje elektrod nietopliwych
Podstawowym typem elektrod nietopliwych są te wykonane z czystego wolframu, oznaczane kolorem zielonym. Wolfram stanowi w nich aż 99,5 procent składu chemicznego. Służą do spawania prądem przemiennym AC, zapewniając w takim przypadku stabilny łuk elektryczny. Stosuje się je przede wszystkim do spawania aluminium, magnezu oraz ich stopów. W porównaniu do innych elektrod nietopliwych te wykonane wyłącznie z wolframu zużywają się nieco szybciej.
Kolorem czerwonym oznacza się elektrody torowe. W nich domieszkę wolframu stanowi około dwa procent toru. To właśnie te elektrody są obecnie najbardziej popularne. Operując nimi wprowadza się do spoiny mało zanieczyszczeń, są też bardzo trwałe. Najlepiej nadają się do spawania prądem stałym DC, można nimi łączyć stale nisko- i wysokostopowe, stopy niklu, tytanu i miedzi.
Kolejny rodzaj elektrod to złote elektrody lantanowe 1,5%. Nazwę zawdzięczają zawartości około 1,5 procent lantanu. Zapewniają stabilny łuk, radzą sobie zarówno ze spawaniem prądem stałym, jak i zmiennym. Bywają używane jako zamiennik elektrod torowych. W porównaniu do nich można nimi spawać również stopy aluminium. Wolfram z dodatkiem lantanu to także surowiec na niebieskie elektrody lantanowe 2% i purpurowe, zawierające 1,75% lantanu, a także minimalną domieszkę ceru. Niebieskimi można spawać podobne metale, co złotymi, do tego charakteryzują je dobre właściwości zapłonu. Purpurowe działają jedynie z prądem stałym DC.
Popularne są także szare elektrody cerowe. W ich składzie znajdziemy około 2 procent ceru. Najlepiej nadają się do spawania prądem DC, ale doświadczeni spawacze potrafią z nich skorzystać także przy pracy z prądem zmiennym. Poradzą sobie ze stalami, a także stopami niklu, tytanu, miedzi i aluminium. Można nimi z powodzeniem zastąpić elektrody torowe. Na rynku znajdziemy także białe elektrody cyrkonowe. Cyrkon stanowi w nich jednak zazwyczaj niespełna 0,5 procent objętości. Można nimi spawać jedynie prądem zmiennym AC. Domieszka tej substancji ogranicza jednak ilość zanieczyszczeń, które dostają się do spoiny.